کد مطلب:375 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:309
احکام ضامن شدن
2310 اگر انسان بخواهد ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد، ضامن شدن او در صورتی صحیح است كه به هر لفظ ی اگر چه عربی نباشد به طلبكار بگوید: كه من ضامن شده ام طلب تو را بدهم، و طلبكار هم رضایت خود را بفهماند ولی راضی بودن بدهكار شرط نیست.
2311 ضامن و طلبكار باید مكلف و عاقل باشند و كسی هم آنها را مجبور نكرده باشد و نیز باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف كنند ولی اگر بعد از بالغ شدن سفیه شده باشند و حاكم شرع آنان را از تصرف جلوگیری نكرده باشد، اشكال ندارد و كسی كه به واسطه ورشكستگی حاكم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری كرده بابت طلبی كه دارد دیگری نمی تواند ضامن او شود.
2312 هرگاه برای ضامن شدن خودش شرطی قرار دهد، مثلا بگوید: "اگر بدهكار قرض تو را نداد من می دهم"، احتیاط واجب آن است كه به ضامن شدن او ترتیب اثر ندهند.
2313 كسی كه انسان ضامن بدهی او می شود باید بدهكار باشد، پس اگر كسی بخواهد از دیگری قرض كند تا وقتی قرض نكرده انسان نمی تواند ضامن او شود.
2314 در صورتی انسان می تواند ضامن شود كه طلبكار و بدهكار و جنس بدهی همه متمیز باشد یعنی مبهم یا مردد نباشد. پس اگر دو نفر از كسی طلبكار باشند و انسان بگوید: "من ضامن هستم كه طلب یكی از شماها را بدهم"، چون معین نكرده كه طلب كدام را بدهد، ضامن شدن او باطل است. و نیز اگر كسی از دو نفر طلبكار باشد و انسان بگوید: "من ضامن هستم كه بدهی یكی ازآن دو نفر را به تو بدهم"، چون معین نكرده كه بدهی كدام را می دهد، ضامن شدن او باطل می باشد. و همچنین اگركسی از دیگری مثلا ده من گندم و ده تومان پول طلبكار باشد و انسان بگوید: "من ضامن یكی از دو طلب تو هستم" و معین نكند كه ضامن گندم است یا ضامن پول، صحیح نیست.
2315 اگر طلبكار طلب خود را به ضامن ببخشد، ضامن نمی تواند از بدهكار چیزی بگیرد و اگر مقداری از آن را ببخشد، نمی تواند آن مقدار را مطالبه نماید.
2316 اگر انسان ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد نمی تواند از ضامن شدن خود برگردد.
2317 ضامن و طلبكار می توانند شرط كنند كه هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
2318 هرگاه انسان در موقع ضامن شدن، بتواند طلب طلبكار را بدهد اگرچه بعد فقیر شود طلبكار نمی تواند ضامن بودن او را به هم بزند و طلب خود را از بدهكار اول مطالبه نماید و همچنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد ولی طلبكار بداند و به ضامن شدن او راضی شود.
2319 اگر انسان در موقعی كه ضامن می شود نتواند طلب طلبكار را بدهد و طلبكار در آن وقت نداند و بعد ملتفت شود می تواند ضامن بودن او را به هم بزند.
2320 اگر كسی بدون اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد نمی تواند چیزی از او بگیرد.
2321 اگر كسی با اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد، می تواند مقداری را كه ضامن شده از او مطالبه نماید. ولی اگر به جای جنسی كه بدهكار بوده جنس دیگری به طلبكار او بدهد نمی تواند چیزی را كه داده از او مطالبه نماید، مثلا اگر ده من گندم بدهكار باشد و ضامن ده من برنج بدهد نمی تواند برنج را از او مطالبه نماید، اما اگر خودش راضی شود كه برنج بدهد اشكال ندارد.
2311 ضامن و طلبكار باید مكلف و عاقل باشند و كسی هم آنها را مجبور نكرده باشد و نیز باید در حال بالغ شدن سفیه نباشد كه مال خود را در كارهای بیهوده مصرف كنند ولی اگر بعد از بالغ شدن سفیه شده باشند و حاكم شرع آنان را از تصرف جلوگیری نكرده باشد، اشكال ندارد و كسی كه به واسطه ورشكستگی حاكم شرع او را از تصرف در اموالش جلوگیری كرده بابت طلبی كه دارد دیگری نمی تواند ضامن او شود.
2312 هرگاه برای ضامن شدن خودش شرطی قرار دهد، مثلا بگوید: "اگر بدهكار قرض تو را نداد من می دهم"، احتیاط واجب آن است كه به ضامن شدن او ترتیب اثر ندهند.
2313 كسی كه انسان ضامن بدهی او می شود باید بدهكار باشد، پس اگر كسی بخواهد از دیگری قرض كند تا وقتی قرض نكرده انسان نمی تواند ضامن او شود.
2314 در صورتی انسان می تواند ضامن شود كه طلبكار و بدهكار و جنس بدهی همه متمیز باشد یعنی مبهم یا مردد نباشد. پس اگر دو نفر از كسی طلبكار باشند و انسان بگوید: "من ضامن هستم كه طلب یكی از شماها را بدهم"، چون معین نكرده كه طلب كدام را بدهد، ضامن شدن او باطل است. و نیز اگر كسی از دو نفر طلبكار باشد و انسان بگوید: "من ضامن هستم كه بدهی یكی ازآن دو نفر را به تو بدهم"، چون معین نكرده كه بدهی كدام را می دهد، ضامن شدن او باطل می باشد. و همچنین اگركسی از دیگری مثلا ده من گندم و ده تومان پول طلبكار باشد و انسان بگوید: "من ضامن یكی از دو طلب تو هستم" و معین نكند كه ضامن گندم است یا ضامن پول، صحیح نیست.
2315 اگر طلبكار طلب خود را به ضامن ببخشد، ضامن نمی تواند از بدهكار چیزی بگیرد و اگر مقداری از آن را ببخشد، نمی تواند آن مقدار را مطالبه نماید.
2316 اگر انسان ضامن شود كه بدهی كسی را بدهد نمی تواند از ضامن شدن خود برگردد.
2317 ضامن و طلبكار می توانند شرط كنند كه هر وقت بخواهند ضامن بودن ضامن را به هم بزنند.
2318 هرگاه انسان در موقع ضامن شدن، بتواند طلب طلبكار را بدهد اگرچه بعد فقیر شود طلبكار نمی تواند ضامن بودن او را به هم بزند و طلب خود را از بدهكار اول مطالبه نماید و همچنین است اگر در آن موقع نتواند طلب او را بدهد ولی طلبكار بداند و به ضامن شدن او راضی شود.
2319 اگر انسان در موقعی كه ضامن می شود نتواند طلب طلبكار را بدهد و طلبكار در آن وقت نداند و بعد ملتفت شود می تواند ضامن بودن او را به هم بزند.
2320 اگر كسی بدون اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد نمی تواند چیزی از او بگیرد.
2321 اگر كسی با اجازه بدهكار ضامن شود كه بدهی او را بدهد، می تواند مقداری را كه ضامن شده از او مطالبه نماید. ولی اگر به جای جنسی كه بدهكار بوده جنس دیگری به طلبكار او بدهد نمی تواند چیزی را كه داده از او مطالبه نماید، مثلا اگر ده من گندم بدهكار باشد و ضامن ده من برنج بدهد نمی تواند برنج را از او مطالبه نماید، اما اگر خودش راضی شود كه برنج بدهد اشكال ندارد.